دکتر شهلا خسروی در گفت و گو با وبدا، این فرضیه
که نوزادانی که به صورت طبیعی متولد می شوند، از بهره هوشی کمتری برخوردار هستند،
رد کرد و گفت: براساس مطالعاتی که صورت گرفته است، ضریب هوشی نوزادان حاصل از
زایمان طبیعی نه تنها کمتر از نوزادان متولد شده به طریق سزارین نیست، بلکه در
بعضی مطالعات ثابت شده که بهره هوشی بالاتری دارند.
وی با بیان اینکه مادر و جنین باید پروسه زایمان
را طی کنند و این پروسه در رشد جنین کمک زیادی می کند، خاطرنشان کرد: در اکثر
کشورهای دنیا، مادران باردار می دانند که زایمان طبیعی در انتظارشان است و چنانچه
به آنها بگویند باید با کمک روش دیگری مانند سزارین نوزاد خود را به دنیا بیاورند،
تعجب می کنند و نگران می شوند که چه مشکلی وجود دارد که پزشک چنین پیشنهادی را به
آنها کرده است، این نگرش تقریبا در تمام کشورهای دنیا وجود دارد.
دکتر خسروی بیان کرد: تلاش کشورهای دنیا این است
تا جایی که امکان دارد، فرایند زایمان خوشایند طی شود، لذا با فراهم نمودن یک سری
تسهیلات برای مادران باردار، شرایط زایمان طبیعی در منزل را برای آنها تامین می
کنند، اما در کشور ما بیش از 97 درصد زایمان ها در بیمارستان انجام می شود،
بنابراین تلاش ها باید به این سمت باشد که محیط بیمارستان برای مادر، به محیطی
خوشایند تبدیل شود.
مشاور وزیربهداشت در امور مامایی گفت: آمار
زایمان طبیعی درکشور ما در 30 سال قبل، بسیار بالا بود، زیرا در آن زمان، تعداد
متخصصین زنان و زایمان و همچنین دسترسی مردم به خدمات جراحی و پزشک متخصص کمتر
بود، اما به تدریج با گسترش شهرنشینی و افزایش دسترسی مردم به خدمات درمانی و
متخصصان زنان از یک طرف و ترس و نگرانی ناشی از درد های زایمانی و و عدم
ارائه آموزش به مادران در خصوص فرآیند های زایمانی و البته جهت دادن به سمت
سزارین باعث شد که آمار سزارین رو به فزونی گذارد.
وی گفت: سال ها قبل، فضای اتاق های زایمان به
موازات سایر امکاناتی که در حوزه سلامت و بهداشت و درمان فراهم می شد، رشد نکرده
بود و مادرانی که در فضای نامناسب اتاق زایمان فرزند خود را به دنیا آورده بودند،
تجربه ناخوشایند زایمان خود را به نسل بعد منتقل کردند و همین موضوع منجر شد، با
توجه به توسعه خدمات و افزایش متخصص، دختران جوان تر تمایلی به زایمان طبیعی
نداشته باشند.
دکتر خسروی گفت: 90 درصد زنان باردار می توانند
زایمان طبیعی داشته باشند، اما برخی از آنها نیز به دلایل فیزیولوژیک توانایی
انجام زایمان طبیعی را ندارند و روش سزارین نیز برای این گروه از مادران باردار
درنظر گرفته شد و درواقع سزارین یک روش زایمان برای موارد پرخطر و پرریسک است.
وی با اشاره به اینکه علیرغم افزایش ظرفیت در
رشته تخصصی زنان و زایمان و تصور اینکه این نیروها در سراسر کشور توزیع شده و نیاز
به متخصص در سراسر کشور برطرف می شود، اکثر آنها تمایل بیشتری به خدمت در
کلانشهرها داشتند، خاطرنشان کرد: به همین دلیل، مادران ساکن در شهر، بیش از
روستاییان، به وضع حمل به شیوه سزارین روی آوردند.
دکتر خسروی به اهمیت روزهای پایانی بارداری در
رشد جنین اشاره کرد و گفت: زایمان به شیوه طبیعی به جنین این اجازه را می دهد که
به نهایت تکامل جسمی خود دست پیدا کند، چراکه بیشترین رشد سلول های مغزی، سیستم
تنفسی و همچنین کبد، در روزهای پایانی بارداری اتفاق میفتد، لذا عمل سزارین
انتخابی به معنای دستکاری در نظام آفرینش است.
مشاور وزیربهداشت در امور مامایی ادامه داد: تولد
زودتر از موعد جنین، به دلیل نارسی کبد، مشکل زردی نوزادی و ومشکلات سیستم تنفسی
نوزاد را به همراه دارد، بنابراین هرچه میزان سزارین بیشتر باشد، عوارض و پیامدهای
نوزادی افزایش پیدا می کند.
وی افزود: وقتی دردهای زایمانی آغاز می شود و
جنین در جریان این دردها و کانال زایمان قرار می گیرد، به نهایت رشد دوران جنینی
خود دست پیدا می کند، چرا که آمادگی پذیرش زندگی خارج از رحم مادر را پیدا می کند.
دکتر خسروی با بیان
اینکه ایران پس از برزیل دومین کشور به لحاظ فراوانی زایمان های سزارین در جهان
است، تصریح کرد: بر اساس تاکید سازمان بهداشت جهانی، سزارین نباید بیش از 10 تا 15
درصد کل زایمان ها را شامل شود و به دلیل آمار بسیار بالای سزارین در کشور، ترویج
زایمان طبیعی به عنوان یکی از مهمترین برنامه ها در طرح تحول سلامت مورد توجه قرار
گرفت.
مشاور وزیربهداشت در امور مامایی درخصوص اقدامات
و تسهیلاتی که در راستای طرح تحول سلامت برای ترویج زایمان طبیعی در بیمارستان های
دولتی فراهم شده است، بیان کرد: با اجرای این برنامه انتظار می رود که نگرش
نسبت به انجام زایمان طبیعی افزایش یابد.
وی عنوان کرد: در راستای کاهش آمار سزارین،
مشکلاتی وجود داشت، مثلا اینکه برخی از مادرانی که زایمان قبلی آنها به روش سزارین
بوده، سزارین تکراری محسوب شده و کاندید انجام سزارین هستند، البته در این رابطه
در بعضی از این افراد که علت انجام سزارین اول دیگر وجود ندارد، با حمایت یک تیم
قوی ماما و متخصص زنان امکان زایمان طبیعی پس از سزارین وجود دارد، اما برای
افرادی که در زایمان قبل سزارین را انتخاب کرده اند، شانس انتخاب زایمان طبیعی
برای فرزندان بعدی کمتر می شود و این موارد بر روند آمار سزارین ها در آینده
تاثیر می گذارند.
دکتر خسروی خاطرنشان کرد: از زمان اجرای طرح تحول
سلامت، از سال ۹۳ به بعد، شیب تند سزارین در کشور کنترل شد؛ به طوری که آمار
سزارین در ۴ سال گذشته کاهش یافته است، آمارها نشان می دهند که جمعیت نخست زاهایی
که سزارین می کنند، رو به کاهش است؛ این درحالی است که اگر جلوی رشد چشمگیر زایمان
سزارین در کشور گرفته نمی شد، روند سزارین افزایش می یافت؛ اما با اقدامات ۴ سال
گذشته این روند شکسته شد.
دکتر خسروی، با بیان اقدامات صورت گرفته در حوزه
مامایی، تصریح کرد: بخشی از این اقدامات شامل ایجاد زیرساخت هایی مانند تجهیز
بیمارستان ها و ایجاد فضایی خوشایند برای زایمان طبیعی، رایگان شدن زایمان طبیعی
در بیمارستان های دولتی و توانمند کردن افراد ارائه دهنده خدمت بود.
مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی با بیان اینکه
آماده و توانمند کردن مادران برای زایمان بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: کلاس های
آمادگی برای زایمان از هفته بیستم بارداری در مراکز بهداشت و درمانی و نیز در
بیمارستان های دولتی و یا خصوصی برگزار می شود.
وی، ابراز امیدواری کرد: با کمک رسانه ها، شاهد
استقبال بیشتر مادران از کلاس های آمادگی زایمان فیزیولوژیک هستیم.
وی درخصوص ساخت اتاق های زایمان (LDR) در
بیمارستان های دولتی گفت: درحال حاضر 1900 اتاق تک نفره زایمان در سطح کشور وجود
دارد که تعداد آنها در هر بیمارستان متناسب با شرایط بیمارستان ها و میانگین
مراجعات ساخته شده است، اما مشکلی که وجود دارد، کمبود نیروی مامایی برای ارائه
خدمات در این اتاق های زایمان است، چراکه نیروی انسانی به موازات ایجاد زیرساخت ها
تامین نشد.
دکتر خسروی در پایان در توضیح زایمان طبیعی
بدون درد نیز گفت: زایمان بدون درد غیر دارویی، درواقع به زایمانی اطلاق می شود که
با استفاده از روش های طبیعی از جمله انجام ورزش های صحیح دوران بارداری، روش های
آرام سازی، ماساژ درمانی، موسیقی درمانی، استفاده از بخور گیاهان دارویی معطر به
کاهش درد مادر کمک بیشتری شود