آیا موج دوم ویروس کرونا در راه است؟

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی به نقل از شرق، و به قلم دکتر جهانگیر تقی پور، فلوشیپ و عضو رویال کالج‌های جراحان انگلیس و اسکاتلند:

تجربه ما در بیماری‌های عفونی گذشته به ما یاد داده است که نگران وقوع موج‌های بعدی ویروس کرونا و تلفات جانی آن باشیم. بشر هنوز خاطره موج‌های کشنده پی‌درپی طاعون در قرون وسطا را که هزاران نفر را به دیار نیستی فرستاد، از یاد نبرده بود که حدود یک قرن پیش موج دوم آنفلوانزای اسپانیایی تعداد بسیار زیادتری از موج اولیه‌اش کشتار کرد. 

Black Death, Bubonic Plague
البته در آن دوران سیستم‌های بهداشت و درمان در دنیا به‌خوبی الان نبودند و ورزیدگی کادر پزشکی و اطلاعات و تکنولوژی پزشکی به پای الان نمی‌رسید. شاید به همین دلایل در سال‌‌های گذشته پژوهشگران پزشکی توانستند از موج‌های بعدی عفونت‌های ویروسی سارس و مرس   Sars & Mers جلوگیری کنند، گرچه این دو نمونه ویروس با ویروس کرونا فرق زیادی داشتند؛ برای مثال قدرت عفونت‌گرایی و واگیری ویروس کرونا بیشتر از ویروس‌های سارس و مرس است. از طرف دیگر در همین سال‌های گذشته ویروس آنفلوانزای خوکی Swine Flu  که قدرت واگیری آن کمتر از ویروس کرونا بود، موج عفونی دومی داشت که عده‌ای را کشت.  بنابراین آیا تجربه گذشته ما می‌تواند به سیستم بهداشت و درمان ما برای جلوگیری از موج دوم و شاید موج‌های بعدی ویروس کرونا کمک کند؟
کسانی که از نظر علم پزشکی چندان وارد نیستند بد نیست بدانند که همه ویروس‌های عفونی از نظر اخلاق و رفتار شدت واگیری، وخامت علائم بیماری و تعداد مرگ‌ومیر افراد مبتلا با هم اختلاف دارند. 
البته ناگفته نماند که همه عفونت‌‌های ویروسی یک وجه مشترک دارند که فرد مبتلا عفونت ویروسی را به افراد دیگر در اجتماع منتقل می‌کند و شیوع این عفونت‌‌ها از فردی به فرد دیگر ادامه خواهد داشت، تازمانی‌که یک فرد مبتلا در اجتماع بیش از یک نفر را به همان ویروس مبتلا کند، این نمودار سیر تولیدمثل عفونت ویروسی در اجتماع را فاکتور R می‌‌گویند؛ بنابراین پایین‌آوردن فاکتور R زیر عدد یک امری حیاتی در کنترل عفونت در اجتماع است و به‌همین‌دلیل است که ما با فاصله‌گذاری اجتماعی و پیداکردن افراد مبتلا به ویروس کرونا و ردیابی و آزمایش افرادی که با این افراد مبتلا به ویروس کرونا در تماس بوده‌اند، فعلا نقش مهمی در کنترل ویروس کرونا بازی می‌کنیم. 
البته با وجود گذشت چندین ماه از پاندمی جهانی ویروس کرونا ما هنوز نمی‌دانیم مصونیت افرادی که از ابتلا به ویروس کرونا بهبود یافته‌‌اند چه مدت به طول می‌‌انجامد و آیا این افراد دوباره به ویروس کرونا مبتلا خواهند شد؟ آیا چرخش و پخش ویروس کرونا در فصل‌‌های مختلف سال اخلاق و رفتاری متفاوتی خواهد داشت؟ پژوهشگران نگران هستند که نکند ویروس کرونا در فصل آنفلوانزا دوباره با قدرت بیشتر ظاهر شود و باعث پاندمی جهانی با تلفات جانی بیشتر از موج اولش شود.

آیا ویروس کرونا مانند بعضی ویروس‌های دیگر جهش (موتاسیون) خواهد کرد؟ اینها قسمتی از گرفتاری‌‌های ما با ویروس کرونای نسبتا ناشناس است که پژوهشگران دنیای پزشکی با زحمات شبانه‌روزی با آنها در حال دست‌وپنجه نرم‌کردن هستند، ولی شکی نیست که پیدا‌کردن واکسنی مفید علیه ویروس کرونا می‌تواند توازن قوا را در مقابله با این دشمن ناخوانده نسل بشر به نفع ما بچرخاند تا بتوانیم این شیوع ویروس کرونای بی‌رحم را کنترل و سپس ریشه‌کن کنیم. 
پایان پیام