رئیس کل سازمان نظام پزشکی در نامه ای به ریاست جمهوری خواستار بازنگری جدی در شیوههای مقابله با این بیماری شد و در خصوص حمایت از جامعه درمانی هم پیشنهاداتی را مطرح کرد. متن نامه به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر روحانی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام و احترام
اوجگیری مجدد بیماری کووید-۱۹ و افزایش مرگومیر بیماران در بسیاری از استانهای کشور موجب نگرانی مسئولین و مردم شده و ضرورت بازنگری جدی در روشهای مواجهه با این بیماری را ایجاب میکند.
نگرش علمی، علتی، قاطع و البته همه جانبه و با توجه به تجربیات بینالمللی و روشهای موفق در بعضی از کشورها در کنترل بیماری، چاره راه و حلال مشکل و معضلی است که هر روز چهره جدیدی از آن عرضه و شناخته میشود.
با توجه به اعلام اخیر مجامع علمی در مورد عدم ایمنی پایدار و طولانی در افراد مبتلا شده به این بیماری، مباحث اعلام شده قبلی در مورد امکان «ایمنی جمعیتی» را زیر سؤال برده و از سوی دیگر عدم چشمانداز روشن برای دسترسی به واکسن و داروی مؤثر در کوتاه مدت، تنها راه مواجهه علمی و کنترل مطلوب بیماری را به اعمال روشهای علمی، دقیق و قاطع پیشگیری منحصر کرده است.
تجربه موفق کشورهایی مانند کره جنوبی، استرالیا و حتی کشورهای در حال توسعه مثل ویتنام مؤید این مطلب است که با غربالگری و پیگیری افراد مرتبط با فرد مبتلا و اعمال نظارت دقیق بر اجرای ضوابط بهداشتی میتوان با حداقل آسیب از گسترش بیماری کرونا جلوگیری کرد.
اگر چه با توجه به شرایط اقتصادی مردم و کشور باید پذیرفت اجرای روشهای تحدیدی شدید برای ما امکانپذیر نیست و زندگی با کرونا برای مدتهای طولانی اجتناب ناپذیر است، ولی این به معنای عادی سازی اوضاع و بیتوجهی به گسترش روزافزون این بحران نیست.
بخشهای درگیر بیماری کرونا در بیمارستانها و مراکز درمانی که با توجه به اقدامات سنجیده و ارزشمند در آغاز شیوع بیماری به تدریج کاهش یافته بود مجدداً رو به افزایش رفته و ظرفیت پذیرش تختهای ICU برای بیماران بدحال کاهش یافته است.
در این شرایط بازنگری جدی علمی و اپیدمیولوژیک در سیاستگذاریها و ادامه مسیر مواجهه و کنترل بیماری کرونا ضرورتی قطعی است که در این راستا و با توجه به مطالعات و بررسیهای انجام شده در سازمان نظام پزشکی موارد ذیل به استحضار میرسد:
۱- نگرش راهبردی اولویت سلامت بر امور دیگر علیرغم ضرورت توجه به اهمیت امور اقتصادی و اجتماعی، مبنای سیاستگذاریهای صحیح در این بحران است. بدیهی است بدون در نظر گرفتن اولویت سلامت در برنامهها، تحصیل اهداف اقتصادی و اجتماعی میسر نخواهد شد.
۲- قاعده استقرار روشهای پیشگیرانه در همه بحرانها، رویکرد مردمی و جلب مشارکت مردم از طریق اطلاعرسانی، روشنگری، آگاه کردن مردم از ابعاد و عواقب بیماری به صورت مستدام و ارائه هشدارهای به موقع از طرق مختلف و به خصوص توسط رسانه ملی است.
استفاده از تمام ظرفیتهای علمی، تبلیغی و هنری در این زمینه موجب تأثیر بیشتر و همراهی بهتر مردم خواهد شد.
۳- علاوه بر روشهای ارشادی و توصیههای لازم، ضروری است که نظارت جدی و انتظامی و برخورد قانونی با موارد بیتوجهی به ضوابط و دستورالعملهای ابلاغی از طریق دستگاههای ذیربط اعمال شود.
۴- توصیه میشود رصد و پیگیری فعال افراد مبتلا به بیماری و جستجوی دقیق افراد مرتبط با فرد بیمار در روزهای قبل از بروز علائم بیماری و مسیر غربالگری و ارزیابی افراد مرتبط و اعمال محدودیتهای ضروری و مراقبتهای پزشکی برای آنان در دستور کار قرار گیرد.
۵- در شرایط موجود با توجه به پراکندگی جغرافیایی و ابعاد اپیدمیولوژیک بیماری و شرایط متفاوت گسترش و شدت بیماری در مناطق مختلف کشور، پیشنهاد میشود تدوین دستورالعملهای منطقهای به صورت سیال و منعطف جایگزین دستورالعملهای عمومی و ملی شده و حتی با توجه به شیوع و پراکندگی بیماری برای هر شهر و در کلان شهرها برای هر منطقه شهری مقررات خاص و هوشمند معین و ابلاغ شود.
۶- ارزیابی دقیق و مداوم و بازگری در مورد بازگشایی و تعلیق موقت بعضی فعالیتها و مشاغل و اماکن عمومی به صورت سیال و با توجه به ۳ اصل:
الف: میزان تأثیر در آلودهکنندگی و گسترش بیماری
ب: ضرورت ادامه فعالیت به لحاظ شرایط اقتصادی
ج: امکان تعطیل موقت فعالیت به لحاظ نیازهای مردم و ضرورتهای اجتماعی
در مناطق مختلف کشور دائماً مورد رصد، توجه و اقدام قرار گیرد.
به طور مثال با توجه به ۳ اصل فوق بعضی از فعالیتها ممکن است برای مدت کوتاهی تعطیل و با بهبود شرایط بازگشایی شوند.
حتی در شرایط حاضر با توجه به مشکلات مراکز درمانی و بیمارستانها و کمبود تختهای ویژه و امکان آلودگی کادر درمانی توصیه میشود برای مدتی اعمال جراحی غیر ضروری و بعضی اقدامات دیگر به تعویق افتاده و در زمان مناسب دیگری انجام شود.
۷- به منظور حفاظت از کارکنان ادارات و کارمندان در بخشهای دولتی، در مناطق قرمز و هشدار و به خصوص در شهرهای بزرگ حداقل ۳۰% از کارکنان اداری و دولتی به صورت گردشی و با انجام دورکاری از حضور در محل کار منع شده تا هم بار تجمعی این مراکز کاهش داده شود و هم اثرات مثبت حمل و نقل و ترافیک شهری حاصل گردد.
۸- در خصوص سهولت دسترسی آحاد مردم و جامعه پزشکی به ملزومات پیشگیری و بهداشتی و حفاظتی پیشبینی درازمدت و کافی و تمهیدات اجرایی مقتضی مورد توجه قرار گرفته و از تولید تا توزیع صحیح توسط دولت و مراکز نظارتی مورد رصد قرار گیرد.
۹- تخصیص اعتبارات لازم و کافی برای جبران هزینههای ناشی از بیماری کرونا در مراکز درمانی چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، ضرورت ادامه کار طولانی و با کیفیت مناسب برای مدیریت مناسب این بیماری است.
لازم به ذکر است که هنور بخش عمده اعتبارات تخصیص یافته از صندوق ذخیره ارزی که با مجوز رهبری برای این بحران در نظر گرفته شد، تأمین و تحویل بخش سلامت نشده است.
۱۰- در پایان وظیفه خود میدانم ضمن تقدیر و سپاس بیکران از همکاران خدوم و ایثارگر جامعه پزشکی و کادر درمان و پرستاران ارجمند به استحضار برسانم با توجه به طولانی شدن این معضل و افزایش حجم کار و خدمات و فرسودگی پرسنل ضروریست راهکارهای حمایتی و تشویقی به صورت عملی و اجرایی مد نظر و عمل دولت محترم قرار گیرد.
دکتر محمدرضا ظفرقندی
رئیس کل